[ Pobierz całość w formacie PDF ]
38
D. Sitnik, Procesy inflacyjne...op.cit., s.111
39
Punkt A jest punktem określającym poziom bezrobocia w przypadku zerowej inflacji, czyli stabilizacji cen.
Nale\y zauwa\yć, \e nie jest to stan przy tak\e zerowej stopie bezrobocia. W literaturze podawane są ró\ne jego
wielkości. K. Szarzec podaje poziom 4%, D. Sitnik 5,5%, natomiast w opracowaniu D. Begga, S. Fischera i
R. Dornbuscha 2,5%. Por. K. Szarzec, Krzywa Phillipsa...op.cit., s.28; D. Sitnik, Procesy inflacyjne...op.cit.,
s.112; D. Begg, S. Fischer, R. Dornbusch, op.cit., t. II, s.263
40
Złoty wiek gospodarki - po II wojnie a\ po 1973 r. Angus Madison wyró\nił kilka cech charakterystycznych:
1) wzmo\ona liberalizacja handlu i transakcji międzynarodowych, 2) korzystne okoliczności i polityka, które
__EKONOMIA-wykład_____________________________________________________________________________ 35
przeszkodą to w latach 70-tych ju\ nie mo\na było tego ignorować. Mo\liwe były dwa
sposoby: dopasowanie makro do mikro (nowe podejście klasyczne), a potem mikro do
makro (nowe podejście keynesowskie).
NEOKLASYCZNY NURT GAWNY synteza neoklasyczna
Innymi słowy: Zawarte w pracach Keynesa tezy wywarły i nadal wywierają ogromny
wpływ na teorię ekonomii. Keynesizm nie jest jednak nurtem jednorodnym. Mo\emy w nim
wyró\nić neokeynesizm i postkeynesizm. Neokeynesizm jest kontynuacja tzw. syntezy
neoklasycznej. Synteza neoklasyczna polegała na wmontowaniu makroekonomicznych tez
Keynesa w system równowagi ogólnej. Głównymi przedstawicielami tego nurtu są tacy
wybitni twórcy, jak J.R. Hicks, P.A. Samuelson, F. Modigliani, J. Tobin.
1. John R. Hicks (1904-1989) w artykule Mr. Keynes i klasycy (1937): ogromne
znaczenie dla nowego nurtu zdobył model IS-LM (został następnie przerobiony przez
Modigilianiego (1944) i spopularyzowany przez Hansena w USA (1949). W ciągu kolejnego
półwiecza hicksowski model stał się ogólnie przyjętym modelem dla makroekonomii
i wywierał ogromny wpływ na kierunek makroekonomii (do połowy lat 60-tych).
Keynes operował dwoma parametrami: dochodem i stopą procentową. Inwestycje uzale\niał
od stopy procentowej , a oszczędności od dochodu. Hicks przedstawił to jako blok krzywej
IS odpowiadający równowadze w świecie dóbr rzeczowych. W świecie pieniądza istotne
znaczenie miał blok krzywej LM, w której równowa\y się popyt i poda\ pieniądza,
bilanse transakcyjne i preferencja płynności. Dla ka\dej danej poda\y pieniądza powinna
zachodzić taka relacja między dochodem a stopą procentową, aby rynek pieniądza był
w równowadze. Równowagę całego systemu obrazuje punkt przecięcia się krzywych IS-
LM E (patrz te\ rysunki m.in. w podręczniku ekonomii D. Begga, S. Fischera i R. Dornbuscha!).
Został laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii w 1972 r. za pionierski wkład do
teorii równowagi ogólnej i teorii dobrobytu - wspólnie z Kennethem J. Arrowem.
przyczyniły się do niskiej inflacji w warunkach rozkwitu ogólnego popytu; 3) aktywna polityka popierania przez
państwo wysokiego popytu krajowego; 4) zaległości w zakresie mo\liwości wzrostu pozostałe po II wojnie.
__EKONOMIA-wykład_____________________________________________________________________________ 36
LM
S
t
o
p
y
p
r
E
o
c
e
n
t
o
w
IS
e
dochód
2. Paul A. Samuelson (1915) od 1940r. związany z MIT (Massachusetts Instytut of
Technology); Noblista z 1970 r. za ogromny wkład w rozwój powszechnej myśli
ekonomicznej. To z jego nazwiskiem najsilniej łączy się kategorię synteza neoklasyczna .
Zajmował się gospodarką dobrobytu, popularyzując tzw. warunki Lindahl-Bowen-
Samuelsona jako kryteria oceny, czy dane posunięcie ekonomiczne wpływa na stopień
dobrobytu. Opracowywał teorię finansów publicznych, określając optymalną alokację
zasobów. Zajmował się wieloma dziedzinami ekonomii, przede wszystkim matematycznej
programowanie liniowe, analiza ekonomiczna, teoria wzrostu, teoria cen, teoria dochodu,
system podatkowy, teoria pieniądza, cykle koniunkturalne, teoria handlu międzynarodowego.
Pracował jako doradca ekonomiczny prezydentów Kennedy'ego i Johnsona, a tak\e jako
konsultant wielu instytucji gospodarczych i politycznych oraz organizacji niedochodowych.
Monetaryzm
czyli kontrrewolucja monetarystyczna
W taki sam sposób, w jaki wielki kryzys przyczynił się do rozpowszechnienia idei
rewolucji keynesowskiej, wielka inflacja lat siedemdziesiątych spowodowała odwrót do
kontrrewolucji monetarystycznej. Teoretyczna analiza tej substytucji, którą przedstawiano
wcześniej, dokonana przez przedstawiciela szkoły monetarystów - Miltona Friedmana41
(1912 - 2006) /tzw. szkoła chicagowska/, opierała się na dwóch głównych przesłankach:
1) wprowadzeniu rozró\nienia skutków w krótkim i długim okresie;
2) wprowadzeniu oczekiwań adaptacyjnych.
Przyjęcie zło\enia o ró\nych skutkach działań w zale\ności od okresu, który ma się
analizować, miała istotne implikacje dla tego zagadnienia. Według Friedmana w krótkim
41
Najistotniejsze prace: Kapitalizm i wolność, Wolność wyboru, Tyrania status quo. W 1976 r. otrzymał nagrodę
Nobla za osiągnięcia w historii i teorii monetarnej, w analizie konsumpcji i w prezentacji zło\oności polityki
stabilizacji.
__EKONOMIA-wykład_____________________________________________________________________________ 37
okresie, jeśli na rynku pojawi się nieoczekiwany wzrost nominalnego popytu globalnego, to
[ Pobierz całość w formacie PDF ]